Onderdeel van: Onderzoekslijn Systeeminterventies
Onderzoeksteam:
Hester van Eeren (promovenda), Aurelie Lange (junior onderzoeker), Rachel van der Rijken (copromotor), Jan van Busschbach (promotor), Ron Scholte (medeverantwoordelijke hoogleraar)
Looptijd: 2013-2017
Contactpersoon: Hester van Eeren
E-mail: h.vaneeren.1@erasmusmc.nl
Samenvatting:
Multi Systeem Therapie (MST) en Functional Family Therapy (FFT) zijn systeemgerichte interventies voor jongeren van 12 tot 18 jaar en hun gezinnen. FFT en MST worden beide ingezet voor jongeren met ernstige, veelal antisociale gedragsproblematiek en/of delinquent gedrag uit gezinnen waar bovendien forse opvoedingsproblemen spelen. Beide behandelingen zijn ontwikkeld in de Verenigde Staten, waar ze onder andere effectief zijn gebleken in het verminderen van recidive. Het verschil tussen de doelgroepen van FFT en MST is klein en de indicatiecriteria komen grotendeels overeen. Dat maakt het in de klinische praktijk soms lastig te bepalen welke interventie het meest geschikt is voor welke jongere en welk gezin. Daarom werd in eerste instantie door de Viersprong onderzocht of en zo ja op welke kenmerken de doelgroepen van MST en FFT van elkaar verschillen en of de gezinnen op de juiste manier verwezen worden.
Bij zowel MST als FFT bleek sprake van zeer ernstige gedragsproblematiek en ouderlijke stress. Bij gezinnen die MST kregen was sprake van ongunstiger demografische kenmerken en deden de risicofactoren zich op meerdere domeinen voor (kind, gezin en omgeving). Geconcludeerd werd dat MST en FFT inderdaad ingezet worden voor de juiste doelgroep, maar dat vervolgonderzoek moet uitwijzen of de gevonden doelgroepkenmerken ook samenhangen met het behandelsucces en of de doelgroepen voor MST en FFT daadwerkelijk beter af zijn bij de betreffende behandeling.
In een aanvullend promotieproject werd de haalbaarheid van kosteneffectiviteitsonderzoek binnen de jeugdzorg onderzocht, met een vergelijking van MST en FFT als voorbeeld. De uitkomstmaat voor kosteneffectiviteit in dit onderzoek is Criminal Activity Free Years (CAFY), oftewel het aantal jaren waarin geen nieuwe delicten worden gepleegd. Het gebruik van deze uitkomstmaat werd geïllustreerd in een economische evaluatie, waarin gebruik gemaakt werd van een Markov model en fictieve data. Vervolgens werd op basis van echte data gekeken of het mogelijk was om de MST-groep en FFT-groep statistisch gelijk te trekken, zodat ze eerlijk vergeleken konden worden. Dit bleek mogelijk. MST en FFT blijken (binnen de Viersprong) even effectief te zijn.
Publicaties:
Hendriks, M.E.D., Lange, A.M.C., Boonstoppel-Boender, M., & Van der Rijken, R.E.A. (2014). Functional Family Therapy en Multi Systeem Therapie: Een vergelijking van doelgroepen. Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 53, 355-366.
Van Logten, A., Lange, A., Cima, M., & Van der Rijken, R.E.A. (2016). Functionele Gezinstherapie en Multi Systeem Therapie: Een onderzoek naar de stabiliteit van doelgroepen en behandelresultaten in Nederland. Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 55, 51-64.
Schawo, S. J., Van Eeren, H., Soeteman, D. I., Van der Veldt, M-C., Noom, M. J., Brouwer, W., Van Busschbach, J. J., & Hakkaart, L. (2012). Framework for modelling the cost-effectiveness of systemic interventions aimed to reduce youth delinquency. The Journal of Mental Health Policy and Economics, 15, 187-196.
Van Eeren, H., Schawo, S.J., Scholte, R.H.J., Busschbach, J.J.V., & Hakkaart, L. (2015). Value of information analysis applied to the economic evaluation of interventions aimed at reducing juvenile delinquency: An illustration. PLOS ONE, published online. DOI: 10.1371/journal.pone.0131255.