Onderdeel van: Onderzoekslijn Systeeminterventies
Onderzoeksteam:
Charlotte Boonstra (MST-PSB supervisor), Rachel van der Rijken (co-promotor), Aurelie Lange (Principal Investigator)
Een van de studies naar MST-PSB betreft een multicenter onderzoek dat wordt uitgevoerd in samenwerking met een promovenda (Ellis ter Beek) en twee hoogleraren van de Universiteit van Amsterdam (Geert Jan Stams en Jan Hendriks).
Looptijd: 2013 – 2019
Contactpersoon: Marieke van Geffen
E-mail: marieke.van.geffen@deviersprong.nl
Samenvatting:
MST-PSB is een adaptatie van het reguliere MST-programma, die gericht is op de behandeling van jongeren die ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag vertonen. Meer dan andere misdrijven leiden seksuele delicten tot ontzetting en afwijzing binnen de samenleving. Hierdoor is de kans groot dat jeugdige zedendelinquenten uit huis geplaatst worden in een justitiële jeugdinrichting of een instelling voor gesloten jeugdzorg.
MST-PSB is een intensieve, ambulante behandeling die een uithuisplaatsing beoogt te voorkomen. MST-PSB werkt, anders dan de veel toegepaste individuele of groepsbehandelingen, vooral met en via de ouders en andere sleutelfiguren rond de jonge dader. Sinds de start van dit behandelprogramma (in 2009) worden binnen de Viersprong aanvullende gegevens verzameld over het type zedendelict en de voorgeschiedenis van de jongeren en hun gezinnen en worden gezinnen tot 18 maanden na einde behandeling benaderd. Recent onderzoek toont aan dat de behandeluitkomsten ook 18 maanden na de behandeling positief zijn. Meer dan 85% van de jongeren woont nog thuis, heeft een zinvolle dagbesteding, is niet meer in aanraking geweest met de politie en heeft geen seksueel grensoverschrijdend gedrag meer vertoond.
In 2012 is uitgebreid dossieronderzoek verricht, waarin ruim 280 variabelen gescoord werden om de doelgroep die behandeld wordt met MST-PSB nog beter in kaart te brengen (delictkenmerken, daderkenmerken, risico- en protectieve factoren). In 2013 is in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam een onderzoek opgezet waarin de doelgroepen van MST-PSB, gesloten jeugdzorg (Horizon jeugd- en opvoedhulp) en justitiële jeugdinrichting (Den Hey-Acker) met elkaar vergeleken werden. Onderzocht werd onder andere of de verwijzing van jongeren naar de verschillende behandelvormen overeenkomt met het Risk-Need-Responsivity model, oftewel: Krijgen de jongeren met het grootste recidiverisico ook de meest intensieve behandeling? Daarnaast werden de behandelresultaten van de verschillende behandelvormen in kaart gebracht.
Resultaten:
De doelgroep van MST-PSB blijkt qua recidiverisico en behandelbehoefte lichter dan die van GJZ-ESP en JJI-ESP. Dit is inhoudelijk geen wenselijke situatie, aangezien MST-PSB geschikt is voor een doelgroep met een intensieve behandelbehoefte en een relatief hoog herhalingsrisico. Toewijzing aan MST-PSB zou meer rekening moeten houden met de specialistische en intensieve aard van het aanbod.
Specialistische behandelvormen (zoals MST-PSB) hebben evenveel effect op het verminderen van seksuele en algemene recidive als andere behandelvormen. Deze bevinding moet wel genuanceerd worden omdat seksuele recidive zeer weinig plaatsheeft en verschillen hierin tussen groepen dus ook lastig statistisch kunnen worden vastgesteld. Specialistische behandelvormen hebben daarnaast een aantoonbaar effect (d = 0.60) op het psychosociaal functioneren van jeugdigen; 33 procent van de jeugdigen verbetert haar functioneren na behandeling. Het meest effect werd behaald op protectieve factoren (zoals gezinsfunctioneren, zelfbeeld, impulsiviteit). Jongeren met gemengd probleemgedrag en met grensoverschrijdend gedrag naar leeftijdgenoten lieten meer verbetering zien na behandeling dan jongeren met alleen seksueel grensoverschrijdend gedrag naar jongere kinderen.
Een studie naar het effect van de behandeling van GJZ-ESP in vergelijking met MST-PSB laat zien dat beide typen zorg vergelijkbare resultaten behalen zoals gemeten door de ASAP-D (zelfvertrouwen, eenzaamheid, locus of control, impulsiviteit, empathie, agressie, hyperseksualiteit en denkfouten). De doelgroepen zijn niet vergelijkbaar, maar als er op behandelbehoefte werd gematched, werd door de deelnemers ongeveer dezelfde behandelwinst gerapporteerd. Wel behaalt MST-PSB deze winst in significant minder tijd en met minder restrictie. De doelgroep is echter niet vergelijkbaar qua risico en achtergrond, waardoor een (initiële) gesloten residentiele plaatsing mogelijk toch noodzakelijk was voor de jongeren in GJZ-ESP. Op een aantal zelf gerapporteerde behandelbehoeften werd door beide behandelingen echter ook weinig winst behaald, dus daar is ruimte voor verbetering. Het samenwerken tussen MST-PSB en GJZ-ESP om de juiste doelgroep meer ambulant in een kortere periode intensief te behandelen lijkt een stap vooruit.
Publicaties:
Boonstra, C., Doelman, E., Lange, A. M. C., & van der Rijken, R. (2018). Een retrospectief onderzoek naar de behandelresultaten van Multi Systeem Therapie voor jongeren met ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag (MST-PSB). Kind & Adolescent, 39, 282-296.
Ter Beek, E. (2018). To treat or not to treat? Harmful sexual behavior in adolescence: Needs before risk. (PhD Thesis). Amsterdam: UvA. https://dare.uva.nl/search?identifier=42ec7d90-17e6-4b8a-b4e8-7c637e66c537
Ter Beek, E., Kuiper, C. H. Z., van der Rijken, R. E. A., Spruit, A., Stams, G. J. J. M., & Hendriks. J. (2018). Treatment effect on psychosocial functioning of juveniles with harmful sexual behavior: A multilevel meta-analysis. Aggression and Violent Behavior, 39, 116-128.
Ter Beek, E., Spruit, A., Kuiper, C. H. Z., Van der Rijken, R. E. A., Hendriks, J., Stam, G. J. J. M. Stams (2018). Treatment effect on recidivism for juveniles who have sexually offended: A multilevel meta-analysis. Journal of Abnormal Child Psychology, 46, 543-556.
Ter Beek, E., Van der Rijken, R.E.A., Kuiper, C.H.Z., Hendriks, J., & Stams, G.J. (2016). The allocation of sexually transgressive juveniles to intensive specialized treatment: An assessment of the application of RNR principles. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, published online. DOI: 10.1177/0306624X16674684.
Boonstra, C. & Van der Rijken, R. (2016). Multi Systeem Therapie voor jongeren met seksueel grensoverschrijdend gedrag. In: I. Weijers (Red.), Justitiële interventies voor jeugdige daders en risicojongeren (pp. 259-270). Den Haag: Boom criminologie.
Boonstra, C. & Van der Rijken, R. (2010). Multisysteemtherapie voor jongeren met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Kind en Adolescent Praktijk, 4, 150-157.
Naar informatie over onze MST behandelingen:
pagina over onze MST behandelingen
Naar informatie over ons onderzoek:
<- Onderzoek